Informatie

Funderingstypes & -risico's

Example of bad foundation

Funderingstypes

In Nederland worden diverse funderingstypes gebruikt, afhankelijk van de ondergrond en bouwtechnische eisen. Veelvoorkomende types zijn een fundering op staal, waarbij betonnen stroken onder dragende muren worden geplaatst, en paalfunderingen, waarbij palen in de grond worden geheid of geschroefd om de belasting naar diepere en stevigere grondlagen over te dragen. De keuze van het specifieke type fundering hangt af van factoren zoals bodemgesteldheid, belasting, kosten en bouwvoorschriften. Gedurende de afgelopen 150 jaar zijn er verschillende combinaties en varianten van deze funderingstypes toegepast in de bouwpraktijk.

Bacteriële aantasting van funderingspaal

Bacteriën

Bacteriën kunnen houten funderingspalen verzwakken, vooral grenenhout, door palenpest. Deze bacteriën vormen een consortium dat zonder zuurstof kan overleven en zich binnenin de paal verplaatst via waterstromen. Dit probleem treft ongeveer 33% van de houten paalfunderingen in Nederland, voornamelijk in regio's met een hogere dragende zandlaag. Vuren houten palen zijn minder vatbaar voor aantasting en worden daarom in gebieden zoals Rotterdam vaker gebruikt. Sinds de jaren '60 is het gebruik van grenenhout als heipaal verboden, en vanaf de jaren '70 zijn houten palen in het algemeen minder populair geworden vanwege bouwvoorschriften en de opkomst van betonnen palen.

Schimmelaantasting van funderingspaal

Schimmelaantasting

Schimmelaantasting is een belangrijke oorzaak van schade aan houten funderingspalen in het westen en noorden van Nederland. Schimmels hebben vocht, zuurstof en voeding nodig om te overleven. Ondergronds, waar het altijd vochtig is en het hout als voeding dient, is de ideale omgeving voor schimmels om actief te worden en het hout aan te tasten. Dit proces, bekend als paalrot, treedt op bij droogstand wanneer zuurstof bij de bovenkant van de paal kan komen. De mate van aantasting hangt af van de cumulatieve droogstand en de aanwezigheid van vocht en voedsel voor schimmels. Om schimmelaantasting te voorkomen, moeten funderingspalen volledig onder grondwaterstand geplaatst worden. De aantasting kan worden gevisualiseerd en geanalyseerd door onderzoek te doen naar de paalkop.

Effect van negatieve kleef op fundering

Negatieve kleef

Negatieve kleef is een fenomeen dat optreedt bij houten funderingspalen, waarbij zakkende grondlagen harder zakken dan de palen zelf. Klei blijft aan de palen kleven, waardoor extra belasting ontstaat en de fundering omlaag wordt getrokken. Dit beperkt het draagvermogen van de palen. Zakkende grondlagen kunnen ontstaan door ophogingen in de straat of bouwterreinen. Vóór 1965 werd er geen rekening gehouden met negatieve kleef bij het ontwerp van gebouwen. Schade hangt samen met verschillen in het vervormingsgedrag van de palen, maar gelijkmatige vervorming voorkomt schade door negatieve kleef.

Effect van negatieve kleef op fundering

Verschil zakking

Negatieve kleef is een fenomeen dat optreedt bij houten funderingspalen, waarbij zakkende grondlagen harder zakken dan de palen zelf. Klei blijft aan de palen kleven, waardoor extra belasting ontstaat en de fundering omlaag wordt getrokken. Dit beperkt het draagvermogen van de palen. Zakkende grondlagen kunnen ontstaan door ophogingen in de straat of bouwterreinen. Vóór 1965 werd er geen rekening gehouden met negatieve kleef bij het ontwerp van gebouwen. Schade hangt samen met verschillen in het vervormingsgedrag van de palen, maar gelijkmatige vervorming voorkomt schade door negatieve kleef.

Effect van negatieve kleef op fundering

Optrekkend vocht

Negatieve kleef is een fenomeen dat optreedt bij houten funderingspalen, waarbij zakkende grondlagen harder zakken dan de palen zelf. Klei blijft aan de palen kleven, waardoor extra belasting ontstaat en de fundering omlaag wordt getrokken. Dit beperkt het draagvermogen van de palen. Zakkende grondlagen kunnen ontstaan door ophogingen in de straat of bouwterreinen. Vóór 1965 werd er geen rekening gehouden met negatieve kleef bij het ontwerp van gebouwen. Schade hangt samen met verschillen in het vervormingsgedrag van de palen, maar gelijkmatige vervorming voorkomt schade door negatieve kleef.